تحلیل شبکه سیاست‏گذاری و انسجام سازمانی دست‌اندرکاران بخش منابع طبیعی در استان سمنان

دستیابی به مدیریت جامع منابع طبیعی بطور اصولی نیازمند ارتباط مؤثر و هماهنگ، همکاری و هم‌افزایی دست­اندرکاران متعددی است که وظایف مشترک ولی متمایز دارند. بدین لحاظ شالوده مدیریت جامع، با تمرکزگرایی و اعمال روش مدیریت از بالا به پایین سازگار نیست. هدف این تحقیق تحلیل شبکه و انسجام سازمانی دست‌اندرکاران بخش منابع طبیعی در استان سمنان می‌باشد. در این تحقیق، روابط سازمانهای موجود در شبکه بر اساس بررسی فرایند انتقال اطلاعات و همکاری بین سازمانی و با استفاده از روش کمّی تحلیل شبکه اجتماعی و استفاده از شاخص‎های سطح کلان و میانی شبکه نهادی شامل اندازه شبکه، تراکم، میزان دوسویگی پیوندها و تمرکز در سطح کلان و شاخص مرکز- پیرامون در سطح میانی مورد بررسی قرار گرفته است. پایش سیاستی که در عنوان این مقاله مورد تأکید قرار گرفته است، اشاره به این سئوال دارد که سیاست­های مدیریت جامع منابع طبیعی که دست‌کم در طول برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه در دستور کار سیاست‌گذاران و متولیان بخش منابع طبیعی کشور بوده، تا چه میزان محقق شده است. بدین‌ترتیب در این مقاله سعی شده است تا به سئوال فوق به‏صورت کمی و با استناد به نتایج شاخص‎های تحلیل ساختاری شبکه دست‌اندرکاران بخش منابع طبیعی در منطقه مورد مطالعه پاسخ داده شود. بر اساس نتایج این تحقیق میزان انسجام نهادی 40 درصد (ضعیف) و میزان پایداری شبکه نهادی بر اساس شاخص دوسویگی نیز در حد 67/46 درصد (متوسط) می‌باشد. بررسی شاخص مرکز- پیرامون نیز نشان داد که میزان تراکم شبکه نهادی استان سمنان در زیرگروه کنشگران مرکزی 77 درصد و در زیرگروه کنشگران پیرامونی 25 درصد است. نتایج به‏دست‌آمده ضمن تعیین ظرفیت‌های موجود برای اعمال مدیریت جامع منابع طبیعی، ضرورت کاهش تمرکز در شبکه و تقویت روابط بین دست‌اندرکاران متعدد این بخش را آشکار می‌سازد.